"Οταν ο λαός βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο της τυραννίας διαλέγει ή τις αλυσίδες ή τα όπλα"

"Οταν ο λαός βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο της τυραννίας διαλέγει ή τις αλυσίδες ή τα όπλα"

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Πέμπτη 28 Φεβρουαρίου 2013

20 χρόνια από το θάνατο της Κατερίνας Γώγου

Η Κατερίνα Γώγου γεννήθηκε στην Αθήνα της Κατοχής την 1η Ιουνίου του 1940 και πέθανε από χρήση υπνωτικών χαπιών σε συνδυασμό με αλκοόλ στις 3 Οκτωβρίου του 1993. Ο θάνατός της θεωρήθηκε ως αυτοκτονία. 

Η Κατερίνα Γώγου, ποιήτρια του αναρχικού χώρου, ξεκίνησε από μικρή ηλικία την καριέρα της στην ηθοποιία για να στραφεί μεγαλύτερη στον χώρο της ποίησης. Στον χώρο της ηθοποιίας έμεινε γνωστή σε ρόλους αντισυμβατικού αγοροκόριτσου που εξέφραζαν την τότε κοινωνική απόρριψη του νεανικού "τεντιμποϊσμού", ρόλοι βαθιά αντίθετοι τόσο προς τη δική της ψυχοσύνθεση, όσο και προς την ίδια την επαφή της με τον χώρο της αριστεράς. Η εικόνα της για τους δευτερεύοντες αυτούς ρόλους παρέμεινε για αυτήν θέαμα τραγικό και αστείο ταυτόχρονα. Με την μετέπειτα αναγνώρισή της στον χώρο του κινηματογράφου, η Κατερίνα Γώγου πρωταγωνίστησε σε ρόλους περισσότερο κοντινούς της δικής της ιδιοσυγκρασίας. Βραβεύτηκε με το βραβείο Α' Γυναικείου Ρόλου για την ταινία, Το βαρύ πεπόνι, στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης το 1977. 

Ως ποιήτρια, η Κατερίνα Γώγου απέρριψε τις νόρμες του ρεαλισμού αλλά και του λυρισμού. Η ποίησή της είναι συνειρμική, με έντονο πολιτικό και κοινωνικό προβληματισμό, άγρια και ανεπιτήδευτη γλώσσα, ενώ χαρακτηριστική είναι η αίσθηση του πεσιμιστικού και του ανέφικτου. Περνώντας από το χώρο της τροτσκιστικής αριστεράς και της αναρχίας, η Κατερίνα Γώγου προβληματίστηκε έντονα για τα κοινωνικά και πολιτικά δεδομένα της εποχής της. Της στάθηκε όμως αδύνατο να δώσει την μαχητική ταξική απάντηση που τα ζωτικά αυτά ζητήματα απαιτούσαν. Ο αντίκτυπος του γεγονότος αυτού γίνεται έντονα αισθητός στην ποίησή της. Η πρώτη της ποιητική συλλογή εκδόθηκε με τίτλο Τρία κλικ αριστερά.

Κατά τη διάρκεια της προβληματισμένης της ζωής, η Κατερίνα Γώγου συνδέθηκε με αρκετούς καλλιτέχνες της εποχής της μεταξύ των οποίων και το Νικόλα Άσιμο, με τον οποίο διατήρησε φιλικές σχέσεις. Απέκτησε μια κόρη την οποία ονόμασε Μυρτώ. 

Η Κατερίνα Γώγου δεν είναι μια "εύκολη" ποιήτρια, ούτε μια φλογερή επαναστάτρια, υπήρξε ένας βαθιά ευαίσθητος και αμείλικτα ειλικρινής άνθρωπος. Ο πρώην υπουργός Τηλέμαχος Χυτήρης έχει αποκαλέσει την Κατερίνα Γώγου «Μαγιακόφσκι της Πλατείας Εξαρχείων», σε μια εποχή που το ΠΑΣΟΚ πούλαγε διορισμούς και εργατοπατερισμό. Η ποίηση του «Μαγιακόφσκι της Πλατείας Εξαρχείων» του ανταπέδωσε τη "χάρη" όπως προφητικά του αναλογούσε: 

Κανείς δε θα γλιτώσει.
Κι αυτό το μακέλεμα δε θάχει
ούτε μισό μισοσβησμένο Όχι.
Θα βουλιάζουμε–βουλιάζουμε–
κατακόρυφα με 300 και βάλε
σε συφιλιδικά νερά χωρίς τέλος
με αφορισμούς και χτυπήματα στο κεφάλι
απο διαμαντένιους σταυρούς τραβεστί πατέρων
γλείφοντας
υπογράφοντας
ικετεύοντας
κι ουρλιάζοντας ξεφτιλισμένα ΝΑΙ ΝΑΙ ΝΑΙ ΝΑΙ.




ΠΟΙΗΣΗ



Δέντρο ήμουνα

Δέντρο ήμουνα κι έσπασα.
Μου σπάσαν όλα τα κλαδιά
γιατί εκεί τρέχανε τα ξεστρατισμένα παιδιά
να παίξουνε τους κρεμασμένους.
Μπορεί δίκαια...
Προκάλεσα με πάθος τη ζωή.
Ασέβησα δυο φορές γιατί τους ήξερα τους Νόμους.
άσκησα την όραση για μακριά
κι έχασα τα κοντινά μου.



Με Κόκκινο

Με το κεφάλι θρύψαλα
από τη μέγγενη των παζαριών σας
την ώρα της αιχμής
και κόντρα στο ρεύμα
θ’ ανάψω μια μεγάλη φωτιά.

Κι εκεί θα ρίξω
όλα τα Μαρξιστικά βιβλία
έτσι που να μη μάθει ποτέ η Μυρτώ 
τα αίτια του θανάτου μου.

Μπορείτε να της πείτε
πως δεν άντεξα την άνοιξη
ή πως πέρασα με κόκκινο
ναι.. αυτό είναι πιο πιστευτό.

Με κόκκινο αυτό να πείτε
με κόκκινο..με κόκκινο
αυτό να πείτε...

Αυτό είναι πιο πιστευτό
με κόκκινο.. αυτό να πείτε
με κόκκινο, με κόκκινο
αυτό να πείτε.

Με κόκκινο, με κόκκινο, 
με κόκκινο.


Πάει, αυτό ήταν




Πάει. Αυτό ήταν.
Χάθηκε η ζωή μου φίλε
μέσα σε κίτρινους ανθρώπους
βρώμικα τζάμια
κι ανιστόρητους συμβιβασμούς.
Άρχισα να γέρνω
σαν εκείνη την ιτιούλα
που σού `χα δείξει στη στροφή του δρόμου.
Και δεν είναι που θέλω να ζήσω.
Είναι το γαμώτο που δεν έζησα.
Κι ούτε που θα σε ξαναδώ.




Εμένα οι φίλοι μου


Εμένα οι φίλοι μου είναι μαύρα πουλιά
που κάνουν τραμπάλα στις ταράτσες ετοιμόρροπων σπιτιών
Εξάρχεια, Πατήσια, Μεταξουργείο, Μετς
Κάνουν ό,τι λάχει
Πλασιέ τσελεμεντέδων κι εγκυκλοπαιδειών
Φτιάχνουν δρόμους κι ενώνουν ερήμους
Διερμηνείς σε καμπαρέ της Ζήνωνος
Επαγγελματίες επαναστάτες
Παλιά τους στρίμωξαν και τα κατέβασαν
Τώρα παίρνουν χάπια και οινόπνευμα να κοιμηθούν
αλλά βλέπουν όνειρα και δεν κοιμούνται


Εμένα οι φίλοι μου είναι μαύρα πουλιά

Εμένα οι φίλες μου είναι σύρματα τεντωμένα


Εμένα οι φίλες μου είναι σύρματα τεντωμένα

στις ταράτσες παλιών σπιτιών
Εξάρχεια, Βικτώρια, Κουκάκι, Γκύζη
Πάνω τους έχετε καρφώσει εκατομμύρια σιδερένια μανταλάκια
τις ενοχές σας, 
αποφάσεις συνεδρίων, 
δανεικά κοστούμια, 
σημάδια από κάφτρες
περίεργες ημικρανίες, 
απειλητικές σιωπές
κολπίτιδες
ερωτεύονται ομοφυλόφιλους
τριχομονάδες
καθυστέρηση
Το τηλέφωνο
σπασμένα γυαλιά
Το ασθενοφόρο
Κανείς...


Εμένα οι φίλοι μου είναι μαύρα πουλιά

Εμένα οι φίλες μου είναι σύρματα τεντωμένα


Κάνουν ό,τι λάχει

Όλο ταξιδεύουν οι φίλοι μου
γιατί δεν τους αφήσατε σπιθαμή για σπιθαμή
Όλοι οι φίλοι μου ζωγραφίζουν με μαύρο χρώμα
γιατί τους ρημάξατε το κόκκινο
Γράφουν σε συνθηματική γλώσσα
γιατί η δική σας μόνο για γλύψιμο κάνει
Οι φίλοι μου είναι μαύρα πουλιά και σύρματα
στο λαιμό σας, στα χέρια σας
Οι φίλοι μου...


Εμένα οι φίλοι μου είναι μαύρα πουλιά

Εμένα οι φίλες μου είναι σύρματα τεντωμένα


ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Θεσσαλονίκη 1981

Αίγινα 1984

Αίγιο 1982




Αθήνα 1982


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου